Dag van de Arbeid tegen populisme

Een aangekondigde staking die vandaag, op de Dag van de Arbeid, had kunnen plaatsvinden is vooralsnog afgeblazen. Vakbond FNV beloofde actie als brancheorganisatie Koninklijke Nederlandse Slager (KNS) niet tegemoet zou komen aan de eisen van verenigde slagerijarbeiders.

De eveneens verenigde slagerijbazen komen de vakbond nu een beetje tegemoet en dus worden acties opgeschort tot de vakbondsleden het hunne er over hebben gezegd.

Voor arbeiders in wasserijen is deze eerste mei een heuglijke dag. Eerdere stakingen hadden resultaat: de lonen gaan per vandaag met 4,5% omhoog.

Ondertussen is de strijd voor arbeiders van een verpakkingsbedrijf in Farmsum nog niet gestreden. Dus gaan de acties door om genoeg boodschappengeld binnen te halen. Ook de arbeiders van een glasvezelbedrijf zijn met acties begonnen. En de onderhandelingen in de sector Agrarische Bedrijfsverzorgingsdiensten verlopen stroef. Of daar acties komen zal afhangen van de gesprekken die 13 mei worden hervat.

Mocht u zich afvragen: waar hebt dat voor nodig?  In januari gaven Ruud Vreeman (Arbeid- en organisatiepsycholoog en Frank Pot (emeritus hoogleraar sociale innovatie) het antwoord:

Minder doden door het werk betekent minder voedingsbodem voor populisme
(bron: Volkskrant)

Zij stelden dat hoe minder invloed werknemers op hun arbeidsomstandigheden hebben, hoe groter de kans is dat zij ook cynisch worden over de politiek in het algemeen.

Vreeman en Pot verwezen naar socioloog Ulbo de Sitter. In 1981 schreef hij dat het ontbreken van de mogelijkheid om op het werk verantwoordelijkheid te dragen en deel te nemen aan de besluitvorming, kan leiden tot ‘passieve vervreemding’ en ook tot ‘havikachtige voorkeuren’ voor het oplossen van politieke problemen (door handhaving van gezag, orde et cetera).

Ook verwezen Vreeman en Pot naar onderzoeken van de universiteiten van Nijmegen, Leuven en Oxford. Die onderzoeken “laten zien dat werkenden die niet mee mogen praten over hun werk, die slechte arbeidsomstandigheden hebben of veel onzekerheid door flexwerk, eerder cynisme over de politiek, een anti-elitegevoel en sympathie voor populistische partijen ontwikkelen”.

Dat moet anders en niet bij loonsverhoging alleen. In hun opiniestuk complimenteren Vreeman en Pot de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Karin van Gennip) die met de Arbovisie 2040 in de hand oproept tot toekomst met ‘zero deaths’ op de werkvloer:

Een democratisch herstel in de zin van nul doden door toedoen van arbeid, is daarom een belangrijke opgave. De minister heeft een goed begin gemaakt daarmee.

De Algemene Rekenkamer had al eens uitgezocht dat in Nederland jaarlijks ongeveer 60 mensen omkomen bij bedrijfsongevallen. Nog eens zo’n 4.000 mensen overlijden aan de gevolgen van ongezond werk. En dat is nog aan de lage kant geschat: “Van minimaal de helft en mogelijk zelfs van 70% van de meldingsplichtige ongevallen krijgt de Arbeidsinspectie geen melding” (bron: SER).

Wereldwijd komen bijna drie miljoen mensen om door werk gerelateerde ongelukken en beroepsziekten (bron: ILO). Zullen we daar op deze Dag van de Arbeid eens een minuutje stil bij blijven staan? Bij al die mensen wiens ‘bestaanszekerheid’ niet werd gered door een loonsverhoginkje hier en een procentje meer vakantiegeld daar.

Dat de Dag van de Arbeid daar over moge gaan: Je gaat naar je werk en je komt vrolijk en gezond weer thuis. Een tevreden arbeider is geen onruststoker. Dat scheelt al gauw een populistisch partijtje minder.

Dit artikel verscheen eerder bij Sargasso.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *